29 sierpnia, 2022

Punktacja w skali APGAR - jak interpretować?

Narodziny dziecka to jeden z najważniejszych momentów w życiu każdej kobiety, której pragnieniem jest bycie matką. W pierwszych minutach po urodzeniu potomstwa, lekarze przyznają mu punkty. O samej punktacji w skali APGAR słyszał niemalże każdy, jednak zdecydowana większość osób nie wie, o czym świadczy określona liczba przyznanych punktów i co ona oznacza dla przyszłego życia dziecka. Świadomość genezy tej punktacji oraz umiejętność jej interpretacji mogą być bodźcem niwelującym poczucie niepokoju wśród rodziców oczekujących na przyjście dziecka na świat. Czym więc jest punktacja w skali APGAR? Jak interpretować przyznawane punkty?

Punktacja w skali APGAR – geneza

Za początki wprowadzania punktacji w skali APGAR odpowiada Virginia Apgar, która w 1954 roku po raz pierwszy dokonała przy ich pomocy oceny noworodka. Opracowaną metodę przedstawiła już w 1952 roku, podczas spotkania anestezjologów z Uniwersytetu Columbia. Nazewnictwo “punktacja w skali APGAR” to potoczne określenie. Z naukowego punktu widzenia działanie to określane jest jako skala punktacji wydolności układów i narządów. Noworodek może otrzymać od 0 do maksymalnie 10 punktów. W ramach przyznawanych punktów, pod uwagę bierze się pięć fundamentalnych parametrów zdrowotnych noworodka.

Skala APGAR – interpretacja

Czynności oddychania, czynności serca, zabarwienie skóry, napięcie mięśni oraz odruchy fizjologiczne to wszystkie najistotniejsze parametry, jakie określa skala APGAR. Za każdy parametr przyznawane są 2 punkty, jeśli wstępna diagnostyka po urodzeniu nie wskazuje na żadne odstępstwa od normy.

Przy parametrze związanym z oddychaniem lekarz sprawdza, jak przebiega ten proces u noworodka. Jeśli czynność ta nie występuje – lekarz przyznaje 0 punktów. Gdy jest ona nieregularna lub zwolniona – dziecko otrzymuje 1 punkt. Aktywne ruchy dziecka w tym obszarze i głośny płacz to przesłanki pozwalające przyznać nowonarodzonemu maleństwu 2 punkty.

Czynności serca to kolejny aspekt, który musi zostać poddany dokładnej analizie przez lekarza. Badanie to trwa co najmniej 30 sekund. W tym czasie sprawdza się liczbę uderzeń serca na minutę. W przypadku braku czynności serca – lekarz przyznaje 0 punktów. 1 punkt otrzymuje noworodek, którego serduszko bije wolniej, niż 100 uderzeń na minutę. Przekroczenie granicy 100 uderzeń wiąże się z przyznaniem pełni punktów przez lekarza obecnego w trakcie porodu.

Zabarwienie skóry również określane jest w trzech kategoriach. 0 punktów oznacza sinicę całego ciała. 1 punkt przyznaje się w przypadku sinicy kończyn dalszych, czyli tzw. sinicy obwodowej. W pełni zaróżowiona skóra młodego pacjenta wiąże się z przyznaniem pełni punktów za ten parametr.

Napięcie mięśniowe u noworodka związane jest z możliwością wykonywania przez niego określonych ruchów. Jeśli zakres ruchowy jest pełny, a noworodek wykazuje się aktywnością ciała, przyznawane mu są 2 punkty. Minimalne napięcie mięśniowe i pewne niezgodności w tym obszarze oznaczają przyznanie 1 punktu. Nieprzyznanie żadnego punktu występuje wtedy, gdy ciało dziecka jest wiotkie.

Ostatnim parametrem w skali APGAR są odruchy fizjologiczne. Dziecku wprowadza się cewnik do nosa oraz delikatnie drażni stopy. Na tej podstawie określane są jego reakcje na bodźce. Jej brak wiąże się z koniecznością przyznania przez lekarza 0 punktów. 1 punkt utrzymuje niemowlę, które wykazuje nikłe reakcje na te bodźce. Kichnięcie, kaszel, czy płacz wywołany poprzez drażnienie stóp są równe z przyznaniem maleństwu 2 punktów.